Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Milli Mücadele’nin lider ve aydın kadrosunu oluşturan isimlerden Kâzım Karabekir, Rauf (Orbay), Adnan (Adıvar), Ali Fuat (Cebesoy), Refet (Bele), Sabit (Sağıroğlu) ve İsmail (Canbolat) tarafından 17 Kasım 1924’te kuruldu. Bu kişilerin Halk Fırkası’ndan kopmalarının ortak nedenleri arasında, partinin giderek daha fazla Mustafa Kemal Paşa’nın istekleri doğrultusunda hareket etmeye başlaması ve kendi konumlarının önemsizleşmesi yer alıyordu. Özellikle halifeliğin kaldırılması, yönetime karşı muhalefetin belirginleşmesinde etkili olmuştu. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kuruluş bildirisinde partinin diktatörlüğe karşı olduğu belirtiliyor, liberal ve demokrat bir çizgi izleneceği taahhüt ediliyordu. Ayrıca yönetim ve hükümetin sıkı bir şekilde denetlenmesinin önemine dikkat çekiliyordu. Muhalefet partisinin doğuşu, Mustafa Kemal tarafından ılımlı karşılandı. Nitekim, sert yönetim tarzıyla bilinen İsmet Paşa’nın yerine, daha ılımlı bir isim olan Ali Fethi Bey (Okyar) başbakanlığa atandı. Fakat Şubat 1925’te Şeyh Said İsyanı’nın patlak vermesi üzerine başbakanlığa yeniden İsmet Paşa getirildi. 4 Mart’ta çıkarılan Takrir-i Sükûn yasası ise hükümete olağanüstü yetkiler tanırken, muhalefeti neredeyse nefes alamaz hale getirdi. Bu gelişmelerin ardından 4 Haziran 1925’te, dini gericiliği kışkırttığı gerekçesiyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı. Böylece, Türkiye’nin ilk demokrasi girişimi de sekteye uğramış oldu.