TBMM, Milletler Cemiyeti’ne girişi onayladı

09/07/1932

Türkiye Büyük Millet Meclisi, 9 Temmuz 1932 günü yapılan oturumda Milletler Cemiyeti’nin (Cemiyet-i Akvam) Türkiye’ye yaptığı daveti ele aldı. Oturumda dönemin Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Bey (Aras) konu hakkında bir izahat verdi ve ardından Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne girişi milletvekillerinin oybirliğiyle kabul edildi. Bugünkü Birleşmiş Milletler’in temeli sayılabilecek Milletler Cemiyeti, I. Dünya Savaşı’nın ardından 1920 yılında İsviçre’de kurulmuştu. Ülkeler arasında çıkan sorunları barışçıl yollarla çözmeyi amaçlayan cemiyete Türkiye, halen devam etmekte olan Kurtuluş Savaşı nedeniyle kurucu üye olarak katılamamıştı. Lozan Konferansı’ndan sonra Musul sorununun devam etmesi nedeniyle Türkiye’nin üyeliği uzun süre gerçekleşmemiş ve Türk heyeti Milletler Cemiyeti’nin konferanslarına sadece gözlemci statüsünde katılmıştı. Mustafa Kemal Atatürk de, “henüz kesin ve etkili bir araç olduğunu kanıtlayamadığını” söylediği Milletler Cemiyeti’ne üyelik için acele edilmemesi gerektiği görüşündeydi. Milletler Cemiyeti Genel Kurulu, 6 Temmuz 1932 tarihli toplantısında, İspanya temsilcisinin teklifiyle Türkiye’nin üyeliğe davet edilmesi konusunu gündeme aldı. Yapılan oylamada Türkiye’nin davet edilmesini öngören tasarı oy birliği ile kabul edildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi de daveti 9 Temmuz’da kabul etti. Türkiye, Milletler Cemiyeti’ne davet yoluyla üye olan ilk ülkeydi.