Sümerbank kuruldu

03/06/1933

Kurtuluştan sonra devleti yeniden kurma çabaları arasında ön planda ele alınan konulardan biri de ekonomik kalkınmaydı. Mustafa Kemal, elde edilen bağımsızlığın sürekliliğini sağlayabilmenin ancak ekonomik gelişmeyle mümkün olabileceğini düşünüyordu. Oysa Cumhuriyetin Osmanlı İmparatorluğu’ndan aldığı ekonomik miras hiç de iç açıcı değildi. Büyük bir çoğunluğu yabancıların veya onların temsilcilerinin elinde olan sanayi tesislerinin çoğu savaşlar nedeniyle kapanmış ya da hasar görmüştü. Yerli özel sermaye yoktu. Yetişmiş insan gücü de savaşlarda kaybedilmişti. Bu nedenle, devlet eliyle yürütülecek bir sanayi programı hazırlandı. Genç Türkiye’nin sanayileşmesini sağlamak, temel alanlarda halkın gereksinimlerini karşılamak ve ülkenin her bölgesine iş ve aş götürmek üzere tasarlanan projelerin başında, “Sanayide Devlet” sloganıyla anılan Sümerbank geliyordu. Sümerbank’ın kurulmasına dair kanun 3 Haziran 1933’te TBMM’de kabul edildi. Adını bizzat Mustafa Kemal’in koyduğu Sümerbank 11 Temmuz’da resmen faaliyete geçtiğinde, ülkede Osmanlı’dan gelen sadece dört fabrika bulunuyordu: Bakırköy Pamuklu Dokuma Fabrikası; Hereke İpekli ve Yünlü Dokuma Fabrikası; Feshane Yünlü Dokuma Fabrikası ve Beykoz Deri ve Kundura Fabrikası. Kalkınma hamlesinin bir simgesi olan Sümerbank, büyük bir yatırım seferberliğiyle tekstil, deri, boya, kimya, halı, porselen, demir-çelik, selüloz-kâğıt ve çimento sektörlerinde çok sayıda sanayi tesisi kurdu. Sümerbank, kısa süre içerisinde açtığı 58 adet büyük ölçekli işletme, 500’ü aşkın mağaza (Yerli Mallar Pazarları) ve 49 şubeli bankasıyla, Türkiye’nin kalkınmasında önemli bir rol oynadı.