Sivas Kongresi toplandı

04/09/1919

Milli Mücadele’nin Mustafa Kemal Paşa liderliğinde olgunlaşması doğrultusunda Amasya Genelgesi ve Erzurum Kongresi ile başlayan süreç, 4 Eylül 1919 tarihinde Sivas Kongresi’nin toplanmasıyla yeni bir evreye girdi. Kongre, Erzurum Kongresi’nde seçilen Heyet-i Temsiliye üyelerinin yanı sıra Osmanlı vilayetlerinden seçilecek delegelerin katılımıyla toplanacaktı. Ancak Anadolu’daki güvenlik sorunları nedeniyle Sivas’a ancak 38 delege gelebildi. Delege sayısının görece az olmasına rağmen, Orta ve Batı Anadolu’dan da temsilcilerin bulunması nedeniyle, Sivas Kongresi ulusal bir kongre niteliği kazandı. Mustafa Kemal’in başkanlık yaptığı kongrede temelde Kurtuluş Savaşı’na önderlik edecek örgütün yapısı ve programıyla, manda konuları tartışıldı. Ayrıca Erzurum Kongresi’nde kabul edilen tüzük değiştirilerek, Heyet-i Temsiliye’nin tüm yurdu temsil ettiği hükme bağlandı. Böylece, daha önce sadece Doğu vilayetleri için ortaya çıkan irade, Sivas Kongresi’nde bütün ülkeyi içine alacak şekilde genişletildi. Sivas Kongresi, 11 Eylül’de Kurtuluş Savaşı’nın programı niteliğindeki kararları içeren bir bildirinin yayımlanmasıyla sona erdi. Bu bildiride, Mondros Mütarekesi imzalandığı anda Osmanlı toprağı olan bölgelerin bir bütün olduğu ve parçalanamayacağı belirtiliyor, bunu çiğnemeye yönelik her türlü işgal ve müdahaleye silahla karşı koymak meşru sayılıyordu. Kurtuluş Savaşı’nın seyri bakımından çok önemli bir yere sahip olan Sivas Kongresi, TBMM’nin kuruluşuyla sonuçlanacak gelişmelere hız kazandıran bir basamaktı. Nitekim bunu gören İngiliz Yüksek Komiseri Amiral John de Robeck’in Lord Curzon’a gönderdiği rapor, Anadolu’da doğmakta olan yeni Türkiye’nin habercisiydi: Mustafa Kemal’in hareketi Anadolu’da müstakil bir cumhuriyete doğru gelişiyor!