Mustafa Kemal’e Meclis’te kurulan tuzak

02/12/1922

1922 yılında Meclis’te Mustafa Kemal’e karşı sert muhalefet yapan bir grup vardı. Bu gruba mensup bazı milletvekilleri, onu Meclis dışında bırakmak için 2 Aralık 1922’de tuzaklı bir kanun teklifi sundular. Söz konusu teklif, TBMM’ye seçilebilmek için bir adayın ya Türkiye’nin mevcut sınırları içinden olmasını ya da şayet göçmen olarak gelmişse en az beş yıldır aynı yerde ikamet ediyor olmasını şarta bağlıyordu. Mustafa Kemal, askerlik görevleri nedeniyle hiçbir zaman beş yıl aynı yerde yaşamamıştı. Zaten doğum yeri de Selanik’ti. Yani, bu teklifin yasalaşması halinde, milletvekili seçilmesi mümkün olmayacaktı. Tuzağı fark eden Mustafa Kemal, hemen söz istedi: Bu tasarı, doğrudan doğruya, beni yurttaşlık haklarından yoksun bırakmaya yönelmiştir… Ne yazık ki doğduğum yer, bugünkü sınırlar dışında kalmış bulunuyor. Herhangi bir seçim bölgesinde beş yıl olsun oturup kalmış da değilim… Bu maddenin istediği koşul bende yoksa, aralıksız beş yıl bir seçim bölgesinde oturup kalamamışsam, bu da, yurda yaptığım yararlıklar yüzündendir… Tasarlıyordum ki yabancı düşmanlar canıma kıymak yoluyla beni yararlı olmaktan alıkoymaya çabalayacaklardır. Ama hiçbir zaman aklımın köşesinden geçmezdi ki yüce Meclis’te bunlarla bir düşünen iki üç kişi olsun çıkabilecek! Bunun içindir ki şimdi ben anlamak istiyorum: Bu baylar seçim bölgeleri halkının duygularını ve dileklerini mi dile getiriyorlar? Benim yurttaşlık haklarımı elimden almak yetkisi bu baylara nereden verilmiştir?.. Atatürk’ün nutku etkili oldu ve kanun teklifi reddedildi.