Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ikinci dönemi, 13 Ağustos 1923 tarihinde Meclis’te yapılan törenle başladı. Halk Fırkası’nın kendi adıyla ve programıyla girdiği seçimler sonucunda oluşan bu Meclis, Cumhuriyeti ilan edecek olan tarihi Meclis’ti. İkinci kez TBMM başkanlığına seçilen Mustafa Kemal Paşa, ikinci dönemin açılışı nedeniyle yaptığı konuşmada, yeni Türkiye Devleti’nin gelecekte de varlığını güvence altına alan özelliklerini şöyle dile getiriyordu: Efendiler, bugün haklı olarak iftihar edebileceğimiz tüm başarıların sırrı yeni Türkiye Devleti’nin yapısındadır. Gerçekten Türkiye Devleti’nin, bu yeni müessesenin dayandığı esaslar, niteliği bakımından kendinden önceki tarihi müesseselerin esaslarından farklıdır. Bunu bir kelime ile ifade etmek gerekirse diyebiliriz ki yeni Türkiye Devleti bir halk devletidir, halkın devletidir. Geçmişin kuruluşlarıysa şahıs devletiydi, kişilerin devletiydi. Bir milletin âlemden tümüyle silinmesi için, bir milletin insanlık topluluğundan tümüyle çözülüp dağılması için Nuh Tufanı kadar olağanüstü musibetlere ve olaylara gerek vardır. Ama kişiler kendiliğinden yok olmaya mahkûmdur... Cihanın toplumsal ve siyasal gereklerinden doğan ve binlerce yıllık Türk tarihinin evrimi sonucu olan devletimiz, devam ve istikrarın tüm niteliklerine ve koşullarına sahiptir.