Mustafa Kemal, geleceğin padişahı ile Almanya’da

15/12/1917

Alman İmparatoru II. Willhelm, 1917 Ekim’inde Sultan Mehmed Reşad’ın davetlisi olarak İstanbul’a geldiğinde, ziyaretin iadesi mahiyetinde padişahı da Almanya’ya davet etmişti. Fakat o sırada hayli rahatsız olan padişahın böyle bir geziye çıkması mümkün olmadığından, Almanya’ya Veliaht Vahdettin’in gitmesine ve Mustafa Kemal Paşa’nın da orduyu temsilen ona eşlik etmesine karar verildi. Mustafa Kemal, tahta çıkması pek uzak olmayan veliaht ile tanışmak, ona ülkenin geleceğiyle ilgili düşüncelerini açıklamak ve güvenini kazanmak gibi düşüncelerle bu daveti olumlu karşıladı. Osmanlı heyetinin gezisi 15 Aralık 1917’de başladı ve 4 Ocak 1918’de sona erdi. Mustafa Kemal, 22 gün süren seyahat boyunca Vahdettin’i savaşın gidişatı, ülke yönetimi ve alınması gerekli tedbirler gibi konularda sürekli uyarmaya çalıştı. Hatta dönüşte 5. Ordu’nun komutanlığını istemesini önerdi. Seyahat süresince Vahdettin de İstanbul’da olduğundan daha rahattı. Mustafa Kemal ile hemen her konuda çekinmeden konuştu. Böylece Mustafa Kemal de onu biraz daha yakından tanıma imkânı buldu. Bu gezi, savaşın genel gidişi ve Almanya’nın durumu konusunda da aydınlatıcı oldu. Gezide genel savaş karargâhını ve cepheleri gezen Mustafa Kemal, Alman İmparatoru II. Wilhelm ve Alman ordusunun seçkin generallerinden Hindenburg ve Ludendorf ile tanıştı. Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’a döndükten kısa bir süre sonra böbreklerinden rahatsızlanarak tedavi için Karlsbad’a gitmek zorunda kaldı. Karlsbad’da iken V. Mehmed vefat ederek yerine Vahdettin padişah oldu.