Mustafa Kemal, Aşiyan’da

19/08/1918

Mustafa Kemal, Tevfik Fikret’i anma töreni nedeniyle 19 Ağustos 1918 günü şairin Rumelihisarı’ndaki evini ziyaret etti. Mustafa Kemal, en sevdiği şairlerden biri olan Tevfik Fikret için şöyle söylüyordu: Onu tanıyamadığım için kendimi bahtsız sayarım. Ama bütün şiirlerini okudum. Çoğunu da ezbere bilirim. O, hem büyük bir şair, hem büyük bir insandı. Mustafa Kemal Aşiyan’ı ziyaret ettiğinde, Osmanlı İmparatorluğu en karanlık günlerini yaşıyordu. Büyük şair öleli henüz üç yıl olmuştu. Mustafa Kemal’e, arkadaşları Süleyman Nazif ve Faik Ali eşlik ediyordu. Birlikte, müzedeki özel deftere şunları yazmışlardı: “Tavâf-ı tahatturunda bulunmakla mübâhi perestişkârân-ı Fikret”, yani “Anma ziyaretinde bulunmakla kıvanç duyan Fikret dostları.” Tevfik Fikret, 1967 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Mekteb-i Sultani’yi (Galatasaray Lisesi) 1888’de birincilikle bitirdi. Bir süre devlet hizmetinde çalıştı, fakat memurluğu sevmediği için istifa etti. Mekteb-i Sultani’de bir süre öğretmenlik ve müdürlük, hayatının sonuna kadar da Robert Kolej’de öğretmenlik yaptı. Genç yaşta, Rumelihisarı sırtlarında, planını kendi çizdiği ve “Aşiyan” (Kuş Yuvası) adını verdiği evde öldü (1915). Tevfik Fikret, hayatı boyunca yanlış bulduğu kişisel, toplumsal ya da siyasi olaylar karşısında muhalif bir tavır sergiledi. Ayrıca II. Abdülhamid’in baskıcı yönetimini ve dinsel tutuculuğu, özgürlük, ilericilik ve Batılılaşma çerçevesinde eleştirmekten çekinmedi. Tevfik Fikret, Servet-i Fünun Edebiyatı içinde, Batılı sanat anlayışına açılmada öncülük eden bir isimdi. Şairin hayatının bir kısmını geçirdiği, şiirlerini yazdığı ve edebiyatçı dostlarıyla ilişkilerini sürdürdüğü Aşiyan, 1940 yılında İstanbul Belediyesi tarafından satın alınarak müze haline getirildi.