Lakap ve unvanları kaldıran kanun kabul edildi

26/11/1934

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Mustafa Kemal’e “Atatürk” soyadını veren tarihi kararından iki gün sonra, 26 Kasım 1934 günü bir başka önemli adım atarak, Osmanlı döneminden kalma “efendi”, “bey”, “hanım”, “ağa”, “paşa” gibi unvan ve lakapları kaldırdı. TBMM Başkanı Kâzım Özalp’in başkanlığında gerçekleştirilen oturumun hemen başında söz alan İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, hükümet olarak lakap ve unvanların kaldırılması için verdikleri kanun teklifinin gerekçesini şu sözlerle açıkladı: Arkadaşlar, eski devirlerden kalma, bugün demokrasi esasına uymayan bazı lakaplar, unvanlar, rütbeler, nişanlar, madalyalar var. Bunların bir an evvel kanun karşısında kaldırılması inkılabımıza uygun bir hareket olacaktır. Kanun taslağı tartışmaya açıldıktan sonra üzerinde en çok tartışılan konu, toplumda yaygın olarak kullanılan “ağa” unvanının durumu oldu. Hükümet adına Şükrü Kaya, sınıf farkı gösteren bütün unvanlarla birlikte “ağa” lakabının da kaldırılması gerektiğini savunuyordu. Nitekim kanunun gerekçesinde, “Türk inkılabının en açık vasfı demokratik olmasındadır. Demokrasinin temeli ulusal üyeler arasında ne kanunda, ne teşrifatta, ne de muamelede hiçbir fark olmamasıdır,” deniliyordu. Tamamlanan müzakereler neticesinde kanun aynı gün kabul edildi. Bundan böyle yalnızca, adının önüne gelmesi şartıyla erkeklere “Bay”, kadınlara da “Bayan” denilecek, “Paşa”nın yerini “General”, “Müşir”in yerini de “Mareşal” alacaktı.