Kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı verildi

03/04/1930

Türkiye Büyük Millet Meclisi, 3 Nisan 1930 günü 1580 sayılı Belediye Kanunu’nu kabul ederek, kadınlara belediye seçimlerinde oy verme ve seçilme hakkını tanıdı. O gün için devrim niteliğindeki bu kararla, kadın ve erkek yurttaşların siyasi haklarının eşitlenmesi yönünde çok önemli bir adım atıldı. Verdiği önergeyle bu maddenin yasaya eklenmesini sağlayan Dahiliye Vekili Şükrü Bey (Kaya), Meclis’te yaptığı konuşmada şöyle söylüyordu: İstibdat ve cehalet devirlerinden arta kalan kötü ve sakat zihniyetlerin, geri ve çürük düşüncelerin Cumhuriyet ve inkılabın temiz ve erdemli muhitinde yeri yoktur. Yeni kanunun kabul edildiği gün Afet İnan da, Ankara Türk Ocağı’nda kadınların siyasi haklarını ele alan bir konferans verdi. Büyük bir kalabalığın yanı sıra Mustafa Kemal, İsmet Paşa ve Kâzım Karabekir’in de izlediği konferansta Afet İnan, şiddetli alkışlar arasında şöyle konuştu: Hanımlar, Efendiler, Seçmek hakkındır, vazifendir. Kadınlara seçmek ve seçilmek hakkının verilmesi, milli hâkimiyetin ifadesidir. Milli hâkimiyet hiçbir eşitsizliği kabul etmez. Bundan şüphe edenler milli hâkimiyeti ve demokrasiyi bilmeyen acizlerdir. Dünya Savaşı’ndan sonra birçok memleket kadının seçme hakkını kabul etmişlerdir. Erkeklerde ilk terbiyeyi veren, ilk vatan aşkını tesis eden madem ki kadındır, bu kadın seçme hakkına da sahip bulunmalıdır. Demokrasi mantığı da bunu emreder. Aklı başında her fert kendi yaşayışını bilmelidir. Kadın insandır. Kadının aklı başındadır. Kadın sulhseverdir. Kadın tutumludur. Kadının hissesini hor görmek hakkı kimseye verilmemiştir.