23 Aralık 1930 günü İzmir’in Menemen ilçesinde “şeriat” isteyen bir yerel ayaklanma başladı. Ayaklanma sırasında Yedek Subay Öğretmen Kubilay (Mustafa Fehmi Kubilay) ile kendisini kurtarmak isteyen iki kişi şehit oldu. Olayların elebaşısı olan Derviş Mehmet isimli kişi, camide toplanan cemaate hitaben kendinin “Mehdi” olduğunu ileri sürmüş, arkasında 70 bin kişilik “Halife Ordusu” olduğunu iddia etmiş ve kendisine katılmayanların kılıçtan geçirileceğini söylemişti. “Şeriat”ın yakında geri geleceğini söyleyen mürteciler, şapka giyenleri de “kâfir” olmakla suçlamıştı. Gerici hareketin duyulması üzerine Yedek Subay Kubilay, beraberinde bir manga askerle birlikte Menemen’e geldi. Fakat burada askerlerin üzerine ateş açıldı. Kubilay yaralı halde camiye sığındı. Derviş Mehmet ve beraberindekiler, yaralı haldeki Kubilay’ın başını testereyle keserek yeşil bir bayrağın olduğu sopaya bağladılar. Kubilay’ın yardımına koşmaya çalışan iki bekçi de gericiler tarafından öldürüldü. Olayın duyulması üzerine Dolmabahçe Sarayı’nda kurmaylarıyla bir toplantı yapan Mustafa Kemal, olaya büyük öfke duydu. 28 Aralık günü orduya yazdığı başsağlığı telgrafında, bu vahşet karşısında bazı Menemenlilerin alkış tutmasını ise “utanılacak bir hadise” olarak nitelendirdi. Olaylar üzerine sıkıyönetimin ilan edildiği Menemen’de divanıharp mahkemesi kurularak 21 kişi idama, 15 kişi de çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. Menemen Olayı, Cumhuriyet tarihinin en önemli irtica olaylarından biri olarak tarihe geçti.