“İleri gitmeye mecburuz”

24/08/1925

Mustafa Kemal Paşa, Şapka Devrimi’ni açıkladığı Kastamonu gezisi sırasında, 24 Ağustos günü belediye önünde toplanan halka hitaben bir konuşma yaptı. Gazi, bu konuşmasında hep ileri gitme ve medenileşme mecburiyeti hakkında şunları söyledi: Biz her bakış noktasından insan olmalıyız. Acılar gördük. Bunun sebebi, dünyanın halini anlamadığımız içindir. Fikrimiz, zihniyetimiz medeni olacaktır. Şunun bunun sözüne önem vermeyeceğiz. Medeni olacağız. Bununla iftihar edeceğiz. Bütün Türk ve İslam âlemine bakınız. Zihinleri medeniyetin emrettiği kapsam ve yükselişe uyamadığından ne büyük felaketler, ne ıstıraplar içindedir. Bizim de şimdiye kadar geri kalmamız ve nihayet son felaket çamuruna batışımız bundandır. Beş altı sene içinde kendimizi kurtarmışsak, bu zihniyetimizdeki değişimdendir. Artık duramayız. Her koşulda ileri gideceğiz. Geriye ise hiç gidemeyiz. Çünkü ileri gitmeye mecburuz. Millet açıkça bilmelidir. Medeniyet öyle kuvvetli ateştir ki, ona kayıtsız kalanları yakar ve mahveder. İçinde bulunduğumuz medeniyet ailesinde layık olduğumuz yeri bulacak ve onu muhafaza ve ilan edeceğiz. Refah, saadet ve insanlık bundadır.