CHP’nin Altı Ok’u devletin temel ilkeleri oldu

05/02/1937

5 Şubat 1937 tarihinde Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun (Anayasa) ikinci maddesine, “Türkiye Devleti, cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı, devletçi, laik ve inkılapçıdır” hükmü eklenerek, CHP’nin “Altı Ok”u anayasal olarak da Türkiye Cumhuriyeti’nin temel ilkeleri haline getirildi. Böylece parti-devlet bütünleşmesi tamamlandı. Cumhuriyet Halk Partisi’nin siyasi programını oluşturan altı ilkeden milliyetçilik ve halkçılık, 1923 tüzüğünde yer almaktaydı. 1927 yılında bu iki ilkeye cumhuriyetçilik ve laiklik eklenmiş, son olarak da 1931 yılındaki Üçüncü Büyük Kurultay’da devletçilik ve inkılapçılık ilkeleri benimsenerek “Altı Ok” tamamlanmıştı. 1930’ların ortalarına gelindiğinde, Türkiye’de zaten baştan beri devletle bir ve beraber çalışan Cumhuriyet Halk Partisi’nin, “devlet varlığı ile birbirine daha sıkı bir suretle yakınlaştırılması” gereği tartışılmaya başlamıştı. Partinin 1935 yılında toplanan Dördüncü Büyük Kurultay’ında bu düşüncenin ilk adımı olarak, “Türkiye, ulusçu, halkçı, devletçi, laik ve devrimci bir cumhuriyettir” ifadesi parti tüzüğüne eklenmişti. Bunun ardından 1936’da yayımlanan bir genelgeyle, içişleri bakanı aynı zamanda partinin genel sekreteri; valiler partinin il başkanları, denetçiler de bölgelerindeki parti denetçileri yapılmıştı. Parti-devlet bütünleşmesinin son adımı 1937 yılında yapılan Anayasa değişikliğiyle atıldı ve böylece esasta partinin ana vasıfları olan ilkeler Türkiye Devleti’nin de vasıfları halini aldı.